Чычыкаў і Плюшкін у паэме Н.У. Гогаля «Мёртвыя душы»
Знаходзячыся ў выдатных адносінах з А. С. Пушкіным, М.У. Гогаль прымаў і рэалізоўваў у сваіх творах ідэі Пушкіна аб новых сюжэтах. Так нарадзіўся задума апісаць які пануе ў Расіі норавы «мёртвыя» душы прадстаўнікоў «вышэйшага» саслоўя. Гогаля даўно «паліла» патрэба стварэння вялікага, калі не сказаць эпахальнага, творы, з задачай агаліць «да глыбіні» язвы расійскага грамадства.
Ёсць здагадка, што аўтар паэмы выбудаваў чарговасць сустрэч Чычыкава з памешчыкамі па ступені змярцвення іх чалавечай душы. Чаму ж апошніх у гэтым ланцужку стаў менавіта Плюшкін? Пад'язджаючы да маёнтку, Чычыкаў бачыць вакол прахласьць і запусценне як сялянскіх избенок, так і панскага дома. Толькі прысядзібны сад, таксама запушчаны, глядзеўся па-свойму маляўніча і натуральна. Якое ж было здзіўленне Чычыкава ўпершыню ўбачыў Плюшкіна. Спачатку прыняўшы гэтага багатага памешчыка у жабрацкай вопратцы за «ключніцай», Павел Іванавіч падаўся назад, даведаўшыся праўду.Атрымаўшы шок, ад неадпаведнасці выгляду і сутнасці такой з'явы як Плюшкін, наш герой доўга не ведаў з чаго пачаць размову, так як звычайнае яго пачатак тут відавочна не выпадала. Эканомія і парадак Чычыкаў вырашыў і размова не толькі пачалася, але і прайшла даволі паспяхова.
Як жа былы выдатны сем'янін і руплівы гаспадар дайшоў да такога стану, заполонив сваю омертвевшую душу толькі скопидомством, бясконцай скупасць і абыякавасцю да ўсяго, што іх не датычылася. Гогаль у паэме апісвае біяграфіі ўсяго дваіх – Чычыкава і Плюшкіна. Смерць жонкі і скандальны ад'езд з маёнтка сына забілі ў старым Плюшкине ўсё добрае і далі магчымасць надмерна разрасціся скряжничеству і на гэтай глебе - свайго роду вар'яцтва. Адсюль і адбываецца беспарадак ва ўсім, што не тычыцца напрамую даходаў і «злата».Паўсюдная не ухоженность, захламленасць і беспарадак, які з часам становіцца своеасаблівым «парадкам».
Дзякуючы Н.У. Гогаля, вобраз Плюшкіна стаў намінальным. На ўсіх празмерна меркантыльных і крохоборствующих людзях адразу ставяць віртуальны штамп – «Плюшкін». А ўжо ці дойдуць яны да маніякальнага стану нікчэмнасцяў, эканомяць кожны засохлы кавалачак цытрыны або хлеба, ці ж здолеюць, як мінімум, спыніцца ў сваёй дэградацыі і не адкінуць ад сябе ўсіх родных і блізкіх – залежыць толькі ад іх.
