Сачыненне па гісторыі на тэму «Сіцылійскія рабаўласнасьць ў працах Диодора», 10-ы клас
Анры Валёніі ў сваёй "Гісторыі рабства ў антычным свеце" называе Сіцылію жытніцай Рыма, і гэта выказванне абсалютна справядліва. Менавіта Сіцылія пастаўляла ўсёй Італіі збожжа. Поспех вытворчасці быў абумоўлены актыўнай эксплуатацыяй рабскай працы. Рабы сцякаліся на Сіцылію ў выніку захопніцкіх войнаў, якія вёў Рым. «Такая колькасць рабоў наваднілі ўсю Сіцылію, — казаў Диодор, — што тыя, што чулі аб гэтым не верылі і лічылі гэта перабольшаннем.»
Сіцылійскія рабаўладальнікі адрозніваліся асаблівай жорсткасцю. Яны накладвалі на сваіх рабоў кляйма, часцяком не кармілі іх і прымушалі бесперапынна працаваць. Акрамя жудасных умоваў жыцця, з якімі даводзілася мірыцца рабам, варта адзначыць і тое, што сіцылійскія гаспадары бесклапотна парушалі адно з вядучых правілаў антычных рабаўладальнікаў: яны трымалі разам рабоў аднаго і таго ж племя. Напрыклад, Диодор піша, што Евн, будучы кіраўнік паўстання, быў родам з Сірыі, з горада Апамеи; адтуль жа адбывалася яго сужыцелька.Больш таго - у далейшым усіх паўсталых рабоў Евн называў не інакш як сірыйцамі.
Каб хоць як-то забяспечыць сябе харчаваннем і адзеннем, рабы былі вымушаныя займацца разбоем. Па Сіцыліі пракацілася вайна забойстваў і рабаванняў. Пры гэтым разбойнікі карысталіся абсалютнай беспакаранасцю. Іх гаспадароў задавальняла сітуацыя, пры якой рабы самастойна здабываюць сабе сродкі да існавання, і яны не зьбіраліся што-небудзь мяняць. Диодор паведамляе, як аднойчы некалькі аголеных рабоў прыйшлі за дапамогай да буйному рабаўладальніку Дамофилу. Яны папрасілі, каб той выдаў ім вопратку.Але Дамофил, якога прынята лічыць галоўным вінаватым у першага сіцылійскага паўстання, загадаў высячы рабоў і адпусціць іх.
Рымскія ўлады не надавалі сіцылійскай праблеме належнай увагі. На думку Диодора, яны папросту баяліся гневу уплывовых сіцылійскіх рабаўладальнікаў, якім належалі гэтыя разбойнікі. Я цалкам згодны з старажытнагрэцкім гісторыкам і адзначаю, што ў гэты час у напружанай і ўціскальнага абстаноўцы, сформовавшейся на востраве з-за неўмяшання прэторыю, ужо пачалі складвацца перадумовы крывавага паўстання.
