Нарадзілася ў падваротні, якая не мае ні сваёй будкі, ні мянушкі, ні пастаяннага пражытка, дварняк існуе ў пастаянным страху: кожны здольны яе штурхнуць, кінуць каменем, выгнаць з любога месца. З часам Кусака прывыкла да такога існавання, але стала злоснай і падазронай. У мінакоў яна заўважае толькі ворагаў, якія могуць у любую хвіліну пакрыўдзіць яе. Вартае жалю існаванне заганяе яе ў самыя бедныя месцы - у пустынны зімой дачны пасёлак. Тут сабака сее-як праводзіць час да наступлення цяпла, т. к. вясной з'яўляюцца гаспадары домікаў.
Бяздомная сабака даўно пераканалася, што людзі могуць прыносіць зло, таму старанна пазбягае іх, а пры пагрозе здольная адказаць тым жа. Таму выхаваўчая работа з вучнямі спачатку накінулася на Толю і, прыціснуўшы хвост, адскочыла прэч. Наступнае вельмі здзівіла яе і прымусіў застыць у нерухомасці - хлопчык пагладзіў калматую галаву. Далей у яе защекотал ў носе прыемны пах костачак ад абеду. Гэта гаспадыня дачы падала сабаку міску з апетытнай ежай. Яна стала назіраць, як бездомное істота уплятаюць свалившееся з неба пачастунак. Выхаваўчая работа з вучнямі была сражена наповал такім стаўленнем да яе.Яна стала пазнаваць зусім іншае жыццё, дзе няма месца здзекам і нянавісці, а ёсць сяброўскае удзел, клопат і свой прытулак. Лёс рэзка змяніла да яе стаўленне і адарыла імгненнямі шчаслівага быцця.
Эйфарыя доўжылася не доўга. Прайшло лета і наступіла восень. Ураджай быў зняты з градак, і з першымі замаразкамі дабрадушныя людзі паспяшаліся ў ўтульную гарадскую кватэру. Наступілі ранейшыя часы з недаяданьнем і адзінотай. Кусаке зноў прыйшлося вярнуцца да смеццевым бакам і ночевкам пад дажджом і снегам. Першае час яна вельмі сумавала за ветлым Толікам і яго бацькамі, але яны больш не захацелі вяртацца за ёй. Новыя выпрабаванні зусім знясілілі яе хворае цельца і душу. Працяглы выццё стаў прарываць глыбокую ноч.Так надсадно скардзілася на свой лёс бяздомная сабака, толькі аднойчы испытавшая чалавечую дабрыню і клопат.
Жахлівае людское бессардэчнасць здольна зрабіць з жывёламі самыя жорсткія эксперыменты, але найбольш вытанчаным здзекам становіцца прыручэнне і наступнае абыякавасць. Будзе больш сумленна зусім не дапамагаць бяздомным жывёлам, чым обласкать іх, а потым выкінуць за непатрэбнасцю. Пра гэта павінны памятаць усе. Нам трэба быць у адказе за таго, каго прыручылі, а затым выгналі.
