Варажбы і прадказанні былі папулярныя ва ўсе часы і не губляюць прыцягальнасці нават у сучасным свеце. З дапамогай варажбітны карт або складзеных гараскопаў чалавек імкнецца зазірнуць у будучыню і зразумець прычыны ўжо якія адбыліся падзей. Для варажбы выкарыстоўваюць любыя прадметы: варожаць на кававай гушчы, з дапамогай каштоўных камянёў, па руцэ, складаюць прадказанні па снам, зорак і нават па малюнках, адукаваным рассыпанай крупамі.
Адна з самых старажытных формаў прадказанні лёсу чалавека і падзей сусветнай гісторыі — гэта астралогія. Зарадзілася яна ў Месапатаміі ў канцы III тыс. да н. э., а яшчэ дзве тысячы гадоў праз астролагі пачалі складаць гараскопы — лічылася, што лёс кожнага чалавека залежыць ад становішча зорак і планет у момант яго нараджэння. Будучыня таксама прадказвалі па костках жывёл (у асноўным па лапатцы) або сімвалаў, намаляваным на камешках (руны ў Еўропе, гексаграммы «Кнігі пераменаў» у Кітаі). Вельмі папулярная стала хірамантыя - варажба па лініях далоні.Старажытныя людзі спрабавалі прадказаць будучыню, назіраючы за з'явамі прыроды (этрускі варажылі па маланкі), зменамі ў зямлі (геомантия) або паводзінамі жывёл (орнитомантия - варажба па палёце птушак).
Самыя старажытныя і папулярныя варажбы ў Украіне адбываліся падчас зімовых святаў, асабліва на Каляды і Шчодры вечар. Асаблівай увагі заслугоўвалі дзявочыя варажбы. Напрыклад, на ноч пад падушку клалі грабеньчык: хто ў сне будзе расчэсваць дзяўчыне валасы, за таго яна замуж выйдзе. Ці за вароты дома дзяўчына кідала свой ботаў: куды пакажа нос бота, адтуль і сватоў чакаць. Варажэі варожачы на воску - вылівалі гарачы воск ў міску з халоднай вадой і «чыталі» лёс па ўтварыўся малюнку.
Акрамя астралогіі і складзеных на яе аснове гараскопаў, варажбіткі здаўна практыкуюць прадказанні з дапамогай карт. Для варажбы выкарыстоўваюцца звычайныя ігральныя карты, але самыя папулярныя карты, якія лічацца і самых дакладных прадказальнікаў будучыні, - гэта таро, калода асаблівых карт, прызначаная толькі для варожб па спецыяльнай сістэме. Кожная карта ў калодзе мае сваё значэнне, а будучыя падзеі прадказваюць па пэўнаму раскладу. Магічнымі ўласцівасцямі людзі надзялялі лічбы і разлікі. Такі від варажбы называюць нумаралогіяй;у ім кожнай літары алфавіту адпавядае пэўная лічба, а прадказанне робіцца на імя і прозвішча чалавека, па любому назве, а таксама па даце нараджэння.
У старажытныя часы людзі верылі, што багі, якія кіруюць зямным жыццём, могуць падзяліцца сваімі ведамі аб будучыні з простымі смяротнымі. Пытанні аб уласнай лёсе людзі задавалі бажаствам праз жрацоў і аракулаў, служачых у асаблівых храмах. Аракулаў асабіста наведвалі нават цары і вялікія палкаводцы. Самай знакамітай святыняй Старажытнай Грэцыі лічыўся Дэльфійскі аракул, у якім прадказвала будучыню жрыца-прадракальніца піфія, служительница храма Апалона. Храм у Дэльфах наведвалі не толькі грэкі, але і жыхары многіх міжземнаморскіх дзяржаў старажытнага свету;па легендзе, за радай да пифиям прыязджаў нават цар Крэз з Малой Азіі. А самы старажытны ў Грэцыі аракул знаходзіўся ў Додоне. У цэнтры сьвятыні рос дуб Зеўса ў падножжа якога біў натуральны крыніца; у шелесте лістоты і шуме вады жрэц «чуў» словы самога Зеўса. Егіпцяне пазнавалі свой лёс у храме Амона ў аазісе Сіва, а старажытныя карфагеняне і рымляне ў часы Рымскай імперыі атрымлівалі прадказанні ў храме багіні Таніт.
