«Яўген Анегін» Аляксандра Пушкіна – гэта вельмі неардынарны раман, што відаць нават па жанры, так як гэта – раман у вершах. Прычым у гэтым рамане вельмі дакладна і аб'ёмна апісана той час, не толькі ў гістарычным плане, але і ў плане бытавой жыцця тых гадоў. Вісарыён Бялінскі нават прысвоіў яму тытул «энцыклапедыі рускага жыцця».
Аляксандр Пушкін пісаў раман «Яўген Анегін» прыкладна 8 гадоў! У гэты час Пушкін быў у досвітку сваіх творчых здольнасцяў. Раман быў дапісаны ў 1831-м годзе, а апублікаваны толькі ў 1833-м. Гэты раман з'яўляецца, напэўна, пікам творчасці паэта. У першую чаргу, таму што гэта было самае вялікае і важнае тварэнне паэта. Яно вельмі моцна паўплывала на ўсю рускую літаратуру.
Дзеянні рамана «Яўген Анегін» разгортваюцца ў 1819-1825 гадах, то ёсць ад паходаў рускіх войскаў пасля перамогі над Напалеонам і да паўстання дзекабрыстаў. Раман апісвае час развіцця грамадства Расійскай імперыі пад кіраваньнем Аляксандра I, а таксама праблемы і гістарычныя падзеі таго часу. Сюжэт рамана немудрагелісты і зразумелы, так як усё круціцца вакол аднаго – любові і перажыванняў, звязаных з ёй. Яўген Анегін, Таццяна Ларына, Уладзімір Ленскі і Вольга Ларына – гэта галоўныя героі. Сімпатыя з'яўляецца паміж Яўгенам і Таццянай, і, адпаведна, паміж Уладзімірам і Вольгай. Аднак для іх усіх усё скончыцца не надта добра.
Пушкін спрабуе паказаць памылкі, якія прывялі герояў да няшчасця. У Таццяны пачуцці да Анегін з'явіліся адразу ж, але ён сам змог да яе адчуць тое ж, толькі пасля таго, як перажыў узрушэнне. Аднак нават так, яны не могуць быць разам, так як Таццяна ўжо ажанілася, і цвёрда не збіралася выдаваць свайго мужа.
Акрамя таго, раман вучыць таго, наколькі моцна асяроддзе і грамадства могуць загубіць лёсу цалкам разумных, прыгожых і годных людзей.
Нягледзячы на прастату сюжэту, у ім сабрана шмат вобразаў, каларытных персанажаў, падзей, пачуццяў і перажыванняў. Усё гэта паказвала эпоху і осуждало яе праблемы.
Галоўная ідэя заключаецца ў тым, што здабыць шчасце могуць толькі простыя, немудрагелістыя і непісьменныя людзі, якіх не цягне на высокія разважанні. У адваротным выпадку чалавек будзе пакутаваць ад свайго ж розуму. Той жа Анегін сумаваў і нудзіўся ў бяздзейнасці, Таццяна проста моўчкі пакутавала, а Ленскі і зусім загінуў у двубоі.
